Πέμπτη, 9 Ιουλίου, 2020

Δρ Χρήστος Κυρατσούς: Εάν πετύχει, το φάρμακο κυκλοφορεί το φθινόπωρο

Ο Δρ Χρήστος Κυρατσούς. Φωτογραφία: Ευγενική παραχώρηση στον «Ε.Κ.»

Του Χριστόδουλου Αθανασάτου     

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Ακόμη και στις αρχές του φθινοπώρου ενδέχεται να κυκλοφορήσει -εφόσον οι κρίσιμες φάσεις των δοκιμών στεφθούν με επιτυχία- ο συνδυασμός αντισωμάτων εναντίον της Covid-19, από την φαρμακευτική εταιρεία Regeneron, του Δρα Γεωργίου Γιανκόπουλου. Το σενάριο αυτό επιβεβαίωσε, μιλώντας στον «Ε.Κ.», ο αντιπρόεδρος Ερευνών της εταιρείας, Δρ Χρήστος Κυρατσούς, ο οποίος εξέφρασε την αισιοδοξία του για την πορεία της διαδικασίας, τονίζοντας, ωστόσο, ότι τίποτε δεν μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά μέχρι να ολοκληρωθούν οι δοκιμές σε όλες τις κατηγορίες ασθενών και δυνάμει ασθενών, που βρίσκονται σε εξέλιξη.  Παράλληλα, απαντάει στο ερώτημα για το κατά πόσον ο σχεδιασμός επηρεάζεται από τυχόν μετάλλαξη του ιού, αλλά και πόσο σημαντική θα είναι για ασθενείς και ευπαθείς ομάδες η επιτυχία των δοκιμών, η οποία ενδεχομένως να σηματοδοτήσει την σημαντικότερη, έως τώρα, φαρμακευτική απάντηση της επιστήμης απέναντι στην Covid-19.

«Eθνικός Kήρυκας»: Δρα Κυρατσού, η Regeneron ανακοίνωσε στις αρχές της εβδομάδας ότι η διαδικασία δοκιμής του REGN-COV2 μπήκε στις κρίσιμες φάσεις 2-3. Τι προβλέπουν αυτές οι δοκιμές και πού απευθύνονται;

Δρ Χρήστος Κυρατσούς: Να δώσουμε λοιπόν κάποιες λεπτομέρειες πάνω σε αυτό. Κατ’ αρχήν, έχετε απόλυτο δίκιο ότι κάνουμε κλινικές δοκιμές σε διάφορες κατηγορίες. Οπως είχαμε πει και πριν από μερικούς μήνες, προσπαθούμε να καλύψουμε όλο το φάσμα της ασθένειας, από την πρόληψη της μόλυνσης μέχρι και την αποθεραπεία. Οι δυο δοκιμές που ξεκινήσαμε στην Φάση 1 είχαν σκοπό να δείξουν κατά πόσον τα αντισώματα αυτά είναι ασφαλή. Η Φάση 1 ολοκληρώθηκε με επιτυχία και γνωρίζουμε ότι, τουλάχιστον μέχρι τώρα, αυτά τα αντισώματα δείχνουν όντως να είναι ασφαλή. Γι’ αυτό προχωρήσαμε στις Φάσεις 2-3, οι οποίες είναι σε δυο κατηγορίες. Από την μια πλευρά, έχουμε τους ασθενείς στα νοσοκομεία, οι οποίοι παρουσιάζουν συμπτώματα της ασθένειας και χρειάζεται να νοσηλευτούν και, από την άλλη, άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό αλλά δεν παρουσιάζουν τα έντονα συμπτώματα των νοσηλευόμενων. Επιπρόσθετα, ανακοινώσαμε μια κλινική δοκιμή στην Φάση 3, για άτομα στον περίγυρο προσώπων που έχουν ήδη ασθενήσει ή είναι θετικοί στον ιό. Οπως γνωρίζουμε, όταν κάποιος εργάζεται ή διαμένει με αυτούς τους ανθρώπους, έχει περισσότερες πιθανότητες να έχει κολλήσει τον ιό. Αυτό είναι το τρίτο πλαίσιο, στο οποίο δοκιμάζουμε τα αντισώματά μας.

«E.K.»: Ποια είναι τα πρώτα αποτελέσματα αυτών των δοκιμών; Είστε αισιόδοξος για την συνέχεια;

Δρ Χρήστος Κυρατσούς: Οπως σας είπα, το μόνο δεδομένο που έχουμε είναι πως τα αντισώματα αυτά είναι ασφαλή. Δεν έχουμε ακόμα δεδομένα σχετικά με το ποια και τι είδους επίδραση έχουν εναντίον του ιού. Αυτά θα τα έχουμε στις επόμενες εβδομάδες ή μήνες. Είναι το κρίσιμο σημείο, που θα καταδείξει εάν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το φάρμακο στο μέλλον. Από την πλευρά μας, είμαστε αισιόδοξοι, έχουμε εμπειρία στην παραγωγή αντισωμάτων απέναντι σε τέτοιες ασθένειες και θέλουμε να πιστεύουμε πως αυτό θα μεταφραστεί και σε επιτυχία στις σχετικές δοκιμές.

«E.K.»: Πότε θα μπορούμε να έχουμε ξεκάθαρη εικόνα για το κατά πόσον τελικά τα αντισώματα αυτά δουλεύουν αποτελεσματικά;

Δρ Χρήστος Κυρατσούς: Τα σχετικά αποτελέσματα θα είναι διαθέσιμα μέσα στο καλοκαίρι. Δεν μπορώ να δώσω ακριβή ημερομηνία, καθώς το χρονοδιάγραμμα εξαρτάται άμεσα από το πόσο γρήγορα θα μπορέσουμε να έχουμε ασθενείς στις κλινικές δοκιμές. Εφόσον -δυστυχώς βέβαια- η Covid-19 εξακολουθεί να κυκλοφορεί στην χώρα, δημιουργεί τις συνθήκες για να έχουμε διαθέσιμους ασθενείς, στην μοναδική θετική παράμετρο αυτής της κατάστασης. Δυστυχώς, η πανδημία δεν έχει περιοριστεί και αυτό δεν ισχύει μόνο εδώ στις ΗΠΑ, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες στον πλανήτη. Συνεπώς, υπάρχει τόσο η ανάγκη να αναπτυχθεί μια ιατρική απάντηση, όπως τα αντισώματα που προσπαθούμε εμείς να αναπτύξουμε, όσο και να υπάρχουν ασθενείς διαθέσιμοι για τις δοκιμές, προκειμένου να γνωρίζουμε τα αποτελέσματα της θεραπείας. Πιστεύω ότι θα γνωρίζουμε τελικά εάν αυτά τα αντισώματα είναι αποτελεσματικά ή όχι πριν το τέλος του καλοκαιριού.

«E.K.»: Εκτός από τους ασθενείς, τα αντισώματα αυτά δύνανται να θωρακίσουν αποτελεσματικά και τις ευπαθείς ομάδες;

Δρ Χρήστος Κυρατσούς: Τα αντισώματα αυτά απευθύνονται τόσο στους ασθενείς, όσο και τις ευπαθείς ομάδες. Αυτός είναι ο τελικός σκοπός.  Προς το παρόν, αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε, είναι να δείξουμε ότι το φάρμακο δουλεύει. Μας ενδιαφέρουν οι ασθενείς που είναι ήδη στο νοσοκομείο, αλλά, όπως αναφέρατε, θα χορηγήσουμε τα αντισώματα αυτά και στις ευπαθείς ομάδες. Σίγουρα, αυτό που όλοι εύχονται είναι να βγει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο που θα δημιουργεί ανοσία σε όλο τον πληθυσμό, να εμβολιαστεί ένα μεγάλο μέρος και να μην έχουμε πρόβλημα. Δυστυχώς όμως, τα εμβόλια θα πάρουν αρκετό καιρό να αναπτυχθούν και να περάσουν από κλινικές δοκιμές. Επίσης, πολλά εμβόλια, αφενός δεν είναι 100% αποτελεσματικά και, αφετέρου, πολύ συχνά δεν δουλεύουν σε συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων, όπως οι ανοσοκατασταλτικοί και οι ηλικιωμένοι. Αυτοί είναι οι πιο ευπαθείς και σε αυτές τις ομάδες θέλουμε να μεριμνήσουμε να χορηγούνται τα αντισώματα στο μέλλον. Οπως και σε όλους που έχουν νοσήσει. Είναι σημαντικό να προλαμβάνουμε την ασθένεια σε αρχικά στάδια.

«E.K.»: Εάν τελικά όλα πάνε καλά, πότε θα είναι ευρέως διαθέσιμο το φάρμακο αυτό;

Δρ Χρήστος Κυρατσούς: Θα ακολουθηθούν οι διαδικασίες που απαιτούνται σε αυτές τις περιπτώσεις. Ασφαλώς, είμαστε σε επικοινωνία με την FDA και προσπαθούμε να προγραμματίσουμε τα επόμενα βήματα. Ολα θα εξαρτηθούν από τις κλινικές δοκιμές. Εάν πετύχουν και δείξουμε ότι το φάρμακο δουλεύει, το πρώτο στάδιο είναι να λάβουμε μια άμεση προέγκριση του φαρμάκου για χρήση σε ασθενείς, εφόσον υπάρχει ανάγκη και είναι αρκετοί. Το καθεστώς αυτό λέγεται «Emergency Use Authorization» (EUA). Παράλληλα, παράγουμε αντισώματα σε αρκετά μεγάλης ποσότητες προκειμένου να είναι διαθέσιμα, εάν και εφόσον όλα πάνε καλά και το φάρμακο κυκλοφορήσει τους επόμενους μήνες. Νομίζω ότι αν οι κλινικές δοκιμές κατά την διάρκεια του καλοκαιριού είναι πετυχημένες, μπορούμε να φανταστούμε ένα σενάριο ότι αρχές φθινοπώρου τα αντισώματα αυτά θα είναι διαθέσιμα γι’ αυτούς που το έχουν ανάγκη. Θα χορηγούνται σε αυτούς που νοσηλεύονται με την μορφή ορού και σε αυτούς που είναι εκτός νοσοκομείου με ένεση.

«E.K.»: Κλείνω με ένα κρίσιμο ερώτημα: Τι θα συμβεί εάν ισχύσει το σενάριο μετάλλαξης του ιού;

Δρ Χρήστος Κυρατσούς: Αυτό που έχουμε κάνει μέχρι τώρα και έχουμε δείξει στο εργαστήριο είναι πως τα αντισώματα που έχουμε επιλέξει καλύπτουν όλες τις μεταλλάξεις που υπάρχουν στο γονιδίωμα. Αυτό δεν έγινε τυχαία: προσπαθήσαμε να αναπτύξουμε αντισώματα που στοχεύουν σε περιοχές του ιού οι οποίες δεν μεταλλάσσονται πολύ εύκολα. Αυτός είναι ο σχεδιασμός από την αρχή. Αν κάτι αλλάξει στο μέλλον, θα αλλάξει η στρατηγική μας.  Εχουμε εναλλακτικά αντισώματα που επικεντρώνονται σε άλλες περιοχές του ιού. Οπότε, αν υπάρχουν τέτοιες μεταλλάξεις, ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να αλλάξουμε τα αντισώματα, εάν χρειαστεί αυτό.

Εθνικός Κήρυξ