Βασίλης Κώστας στο ΒΗΜΑ: Από την Ηπειρο στα Grammy

Δευτέρα, 6 Φεβρουαρίου, 2023

Μέλος του σχήματος Global Messengers, ο δεξιοτέχνης του λαούτου και συνθέτης μιλάει για την υποψηφιότητά του στα μουσικά βραβεία στην κατηγορία Best Latin Jazz Album

Σκίντσας Γιώργος

Σύμφωνα με την επιστήμη, χρυσαλλίδα είναι η νύμφη των λεπιδόπτερων, που ονομάστηκε έτσι γιατί μερικά είδη της φέρουν στίγματα και βούλες χρυσές. Αντιπροσωπεύει το ενδιάμεσο σε αδράνεια στάδιο της ανάπτυξης των ολομετάβολων εντόμων, δηλαδή αυτών που έχουν πλήρη μεταμόρφωση.

Τα ξημερώματα της Δευτέρας είναι δυνατόν να έχουμε στην 65η Απονομή των Βραβείων Grammy τη «μεταμόρφωση» του άλμπουμ «Crisalida» από υποψήφιο στην κατηγορία Best Latin Jazz Album σε νικητή. Μέλος του σχήματος Global Messengers (που έχει ιδρύσει ο βραβευμένος πιανίστας της τζαζ Danilo Perez) που υπογράφει το άλμπουμ είναι ο δεξιοτέχνης του λαούτου και συνθέτης Βασίλης Κώστας.

Γεννημένος στα Γιάννενα, ο Βασίλης Κώστας αναζητεί ως μουσικός, βάσει των καινοτόμων προσεγγίσεών του, τρόπους συνδυασμού των εργαλείων του τζαζ αυτοσχεδιασμού με τα παραδοσιακά στοιχεία των μουσικών του ριζών μέσα από τη συστηματική μελέτη και των δύο μουσικών κόσμων.

Με τον Πετρολούκα Χαλκιά

Είναι απόφοιτος του μεταπτυχιακού προγράμματος του Berklee Global Jazz Institute στη Βοστώνη, έχει δίπλωμα τζαζ κιθάρας στο Ωδείο του Φίλιππου Νάκα και πτυχίο στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Εχει εμφανιστεί στα Carnegie Hall, Montreal Jazz Festival, London Jazz Festival και Panama Jazz Festival, έχοντας συνεργαστεί με τον Πετρολούκα Χαλκιά στο δίσκο-ντουέτο τους «Η ψυχή της Ηπείρου», αλλά και ως σολίστας με την Chatterbird Chamber Orchestra παρουσιάζοντας το έργο του «Kalesma» στο Μουσείο του Παρθενώνα στο Nashville των Ηνωμένων Πολιτειών. Είναι κάτοχος δύο σημαντικών βραβείων για την προσφορά του στη διάδοση της ηπειρώτικης μουσικής και του λαούτου στην Αμερική: του Forty Under 40 Award από το Greek American Foundation της Νέας Υόρκης και του Artist Fellowship in the Traditional Arts από την Επίσημη Πολιτεία της Μασαχουσέτης.

Ο Βασίλης Κώστας διδάσκει λαούτο στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ταξιδεύοντας παράλληλα ανά τον κόσμο για να παρουσιάσει τη δουλειά του στο λαούτο σε συναυλιακούς χώρους και ακαδημαϊκά ιδρύματα.

Η υποψηφιότητα ως κίνητρο

Μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής, ο δεξιοτέχνης του λαούτου, συνθέτης αλλά και καθηγητής θεωρεί ότι «ένα βραβείο Grammy μπορεί να αλλάξει τη ζωή κάποιου μουσικού με την έννοια να αναδείξει τις προσπάθειες και τα δυνατά του σημεία. Θεωρώ την υποψηφιότητα, επίσης, το ίδιο σημαντική και ενθαρρυντική για έναν μουσικό καθώς λειτουργεί σαν ένα δυνατό κίνητρο για να συνεχίσει τις πρωτοβουλίες του στον χώρο της μουσικής εκπαίδευσης αλλά και του performing». Ο Βασίλης Κώστας, μετά τον πρώτο χρόνο των σπουδών του στο Berklee College of Music στη Βοστώνη, είχε την επιθυμία να εξερευνήσει πιο βαθιά και να παρουσιάσει τις δικές του μουσικές ρίζες και βιώματα. «Αφήνοντας, λοιπόν, την κιθάρα που μελετούσα για 20 χρόνια μέχρι τότε, αφιερώθηκα στο λαούτο αποφοιτώντας από το προπτυχιακό και μεταπτυχιακό πρόγραμμα του πανεπιστημίου, αρχίζοντας συνεργασίες στην Αμερική που με προκάλεσαν να βρω τη δική μου μουσική ταυτότητα μέσα από το συγκεκριμένο μουσικό όργανο. Αισθάνομαι ευγνώμων για τη στήριξη του πανεπιστημίου σε αυτή την απόφαση αλλά και το ανοιχτό πνεύμα των καθηγητών μου, οι οποίοι με τα κατάλληλα εργαλεία με καθοδήγησαν και βοήθησαν σημαντικά να ανακαλύψω τους δικούς μου τρόπους να εφαρμόσω δημιουργικά στοιχεία της τζαζ μουσικής στον τρόπο παιξίματός μου αλλά και στις συνθέσεις μου, ψάχνοντας και δημιουργώντας τη δική μου «φωνή» μέσα από το λαούτο».

Δίπλα σε κορυφαίους της τζαζ

Στο Berklee College και στο Global Jazz Institute έμαθε μουσική δίπλα σε κορυφαίους καθηγητές της τζαζ όπως oι Danilo Perez, John Patitucci, Joe Lovano, Terri Lyne Carrington, για τους οποίους «μόνο ευγνωμοσύνη μπορώ να αισθανθώ για αυτές τις σπουδαίες εμπειρίες που με γέμισαν με σημαντικά εφόδια ως μουσικό, παιδαγωγό αλλά και άνθρωπο. Κατανόησα πως η εξέλιξη στη μουσική είναι αλληλένδετη με την προσπάθεια για εξέλιξη και πρόοδο στη ζωή και στις καθημερινές σχέσεις με τους συνανθρώπους μας. Το ίδιο και με την αντίστροφη κατεύθυνση: πώς δηλαδή μέσα από την προσπάθειά σου να βελτιώνεις τον χαρακτήρα σου μπορείς να εξελίσσεσαι θετικά και στη μουσική. Στη Βοστώνη, επίσης, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω σπουδαίες μουσικές προσωπικότητες από όλον τον κόσμο και να αρχίσουν συνεργασίες που δύσκολα θα μπορούσα να φανταστώ. Σίγουρα εκείνη με τον Danilo Perez αλλά και η γνωριμία με τον Πετρολούκα Χαλκιά, που οδήγησε στον πρώτο μας δίσκο «Η ψυχή της Ηπείρου», ξεκίνησαν και εξελίχθηκαν στην Αμερική».

Η συνεργασία του Βασίλη Κώστα με τους Global Messengers ξεκίνησε το 2017 ύστερα από πρόσκληση του Danilo Perez. Οπως σημειώνει ο ίδιος, «το νέο αυτό μουσικό γκρουπ μου έδωσε την πλατφόρμα που χρειαζόμουν ώστε να εξερευνήσω έναν κόσμο όπου οι μουσικές μου καταβολές και ρίζες μπορούν να έχουν μια δημιουργική εφαρμογή αλλά και διάλογο με τον σύγχρονο και τζαζ αυτοσχεδιασμό. Αυτός ήταν και ο δικός μου στόχος και πρόκληση ταυτόχρονα: πώς δηλαδή μέσα από τη συστηματική μελέτη της παραδοσιακής αλλά και της τζαζ μουσικής να συμβάλω ουσιαστικά στο project αυτό με έναν τρόπο ώστε τα δικά μου βιώματα να είναι εμφανή στη μουσική την ίδια, αλλά κυρίως να μπορούν να γίνουν αντιληπτά από ένα διεθνές κοινό που θα εκλάβει το τελικό αποτέλεσμα».

Η ηπειρώτικη μουσική

Ο Βασίλης Κώστας συνεχίζει τις προσπάθειές του για τη μελέτη και τη διάσωση της ηπειρώτικης μουσικής και του λαούτου μέσα από τη δημιουργία νέων εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών για την ελληνική παραδοσιακή μουσική. «Η διδασκαλία και οι συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό συνεχίζονται, όπως και οι προσπάθειες να παρουσιαστεί αλλά και να εκτιμηθεί αυτή η μουσική κουλτούρα και το λαούτο από το ελληνικό αλλά και διεθνές κοινό» επισημαίνει.

Ακόμη και αν η «Χρυσαλλίδα» δεν τα καταφέρει να βραβευτεί, θεωρεί ότι ακόμη και η υποψηφιότητα για το συγκεκριμένο βραβείο είναι πολύ σημαντική. «Θα συνεχίσω να είμαι το ίδιο χαρούμενος που φτάσαμε μέχρι εκεί».

Τα επόμενά του βήματα περιλαμβάνουν τον πρώτο του προσωπικό δίσκο βασισμένο σε αυθεντικές συνθέσεις, όπως και τη δημιουργία νέων μουσικο-εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ελληνική παραδοσιακή μουσική σε Ελλάδα και ΗΠΑ. Τέλος, με την ιδιότητα του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας αισθάνεται ιδιαίτερα χαρούμενος με το επίπεδο των φοιτητών και μουσικών της νέας γενιάς. «Παρατηρώ έντονο ενδιαφέρον, αφοσίωση στη μελέτη και αγάπη να εξερευνήσουν τον κόσμο της μουσικής σε βάθος. Στοιχεία δηλαδή που σε συνδυασμό με τη σκληρή δουλειά μόνο ελπίδα μπορούν να μας γεμίσουν».