Ευρωεκλογές 2024: Οι προβλέψεις για τις έδρες του Ευρωκοινοβουλίου

 Σάββατο, 27 Απριλίου, 2024

Αντώνης Παπακώστας

Τον Ιούνιο, περισσότεροι από 400 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες θα έχουν το δικαίωμα να συμμετάσχουν στις

 Ευρωεκλογές, τη μεγαλύτερη εκλογική διαδικασία παγκοσμίως μετά από εκείνη της  Ινδίας. Οι εκλογές αυτές θα διεξαχθούν συγχρόνως σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου.

Οι Ευρωπαίοι πολίτες θα εκλέξουν 720 Ευρωβουλευτές από τα 27 κράτη μέλη με την αναλογική κατανομή τους ως ακολούθως:

Ο αριθμός των Ευρωβουλευτών από τους 705 έχει τελευταία αυξηθεί κατά 15 φτάνοντας τους 720. Αυτή είναι η δεύτερη αύξηση μετά την αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας. Μέχρι τότε το ΕΚ αριθμούσε 678 Ευρωβουλευτές . Αυτή η δεύτερη αύξηση ενισχύει την αντιπροσώπευση ορισμένων κρατών μελών.

Οι εκλογές διεξάγονται με σύστημα απλής αναλογικής ενώ οι συνεχείς αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επιτρέπουν την εύκολη σύγκριση των αποτελεσμάτων.

Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι ευρωβουλευτές οργανώνονται σε πολιτικές ομάδες, οι οποίες εκπροσωπούν διάφορες πολιτικές πεποιθήσεις και κομματικές συσχετίσεις.

Οι σημαντικότερες πολιτικές ομάδες είναι οι ακόλουθες: 

Οι ελληνικές συμμαχίες

Τα ελληνικά κόμματα συμμετέχουν ως εξής: η Νέα Δημοκρατία στο PPE, το ΠΑΣΟΚ στους S&D, η Ελληνική Λύση στο ECR, και ο αποχωρητής Κύρτσος στους RE.

Οι ευρωβουλευτές που εξελέγησαν με το ΚΚΕ και τη Χρυσή Αυγή βρίσκονται στους μη εγγεγραμμένους, ενώ οι πρόσφατοι διαγραφέντες Ευρωβουλευτές Καιλή και Γεωργούλης είναι επίσης σε αυτήν την κατηγορία.

Ο τρόπος πρόβλεψης των αποτελεσμάτων

1. Συλλογή δεδομένων:

• Παρακολουθούμε δημοσκοπήσεις σε όλα τα κράτη μέλη από την EUROPE ELECTS (https://europeelects.eu/).
• Συγκεντρώνουμε τις 6 πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις για κάθε χώρα.

2. Υπολογισμός εδρών:

• Εφαρμόζουμε το εκάστοτε εκλογικό όριο (π.χ. 3% στην Ελλάδα, 3,8% στην Ολλανδία).
• Χρησιμοποιούμε την απλή αναλογική για να υπολογίσουμε τις έδρες που κερδίζουν τα κόμματα στην πρώτη κατανομή.
• Μοιράζουμε τις υπόλοιπες έδρες με τη μέθοδο d HONDT . .

3. Κατανομή ευρωβουλευτών:

• Αντιστοιχούμε τους ευρωβουλευτές στις πολιτικές ομάδες με βάση τις δηλώσεις και την ισχύουσα πρακτική
• Για τις συμμαχίες λαμβάνονται υπόψιν τα κόμματα που συμμετέχουν, η κατανομή γίνεται αναλογικά, με μικρές αποκλίσεις που επηρεάζουν ελάχιστα το τελικό αποτέλεσμα.

4. Συγκέντρωση αποτελεσμάτων: Συγκεντρώνουμε τα αποτελέσματα για να σχηματίσουμε τη δύναμη των πολιτικών ομάδων.

Οι αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν για την ακριβή πρόβλεψη

1.      Η συμμετοχή στις εκλογές. Σε πολλά κράτη μέλη η μικρή συμμετοχή δυσκολεύει την πρόβλεψη του αποτελέσματος. Η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Τσεχία και η Κροατία είχαν συμμετοχή κάτω από το 30%. Αυτό δυσκολεύει τις προβλέψεις γιατί αν η αποχή δεν είναι ομοιόμορφη όσον αφορά τα κόμματα, τα αποτελέσματα είναι τελείως διαφορετικά από τις προβλέψεις.

2.      Οι πλατφόρμες. Σε πολλά κράτη έχουμε τον συνασπισμό περισσότερων του ενός κομμάτων τα οποία εντάσσονται σε διαφορετικές πολιτικές ομάδες. Εάν αυτή η πλατφόρμα εκλέξει 8 Ευρωβουλευτές κανείς δεν γνωρίζει εκ των προτέρων πόσοι θα ενταχθούν στην μία πολιτική ομάδα και πόσοι στην άλλη. Στις προβλέψεις που ακολουθούν έχουμε μια αναλογική κατανομή.

3.      Οι προβλέψεις της Γερμανίας. Η Γερμανία εκλέγει 96 Ευρωβουλευτές και δεν έχει όριο για την εκλογή. Στις προηγούμενες εκλογές κόμμα με 0.7% εξέλεξε Ευρωβουλευτή. Οι δημοσκοπήσεις που έχουμε δεν μας δίνουν αποτελέσματα για τα μικρά κόμματα. Οπωσδήποτε η δύναμη των μεγάλων κομμάτων στην Γερμανία θα είναι μικρότερη από αυτή που έχουμε στις προβλέψεις.

4.      Στην Ισπανία γίνονται συνασπισμοί περιφερειακών κομμάτων (καταλανοί, βάσκοι κλπ) οι οποίοι δεν έχουν ακόμα καταγραφεί στις δημοσκοπήσεις.

Τέλος για να μπορέσουμε να συγκρίνουμε τις αυξομειώσεις των κομμάτων σε σχέση με τις εκλογές του 2019, προσομοιώσαμε τα εκλογικά αποτελέσματα στους 720 Ευρωβουλευτές ώστε να μπορούμε να συγκρίνουμε όμοια αποτελέσματα.

Οι προβλέψεις για την Ελλάδα

Με βάση τις δημοσκοπήσεις που είχαν δημοσιευτεί έως τις 8 Απριλίου, ο ΜΟ των κομμάτων είναι ο ακόλουθος:

Πως γίνεται η κατανομή των ευρωβουλευτών;

Το άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων που ξεπέρασαν το όριο του 3% είναι 84%. Αυτός ο αριθμός διαιρείται με το αριθμό των Ευρωβουλευτών που είναι 21 για να καθορισθεί το εκλογικό μέτρο. Το εκλογικό μέτρο είναι 4.01%.

Στην πρώτη κατανομή:  ΝΔ εκλέγει 7, ΣΥΡΙΖΑ 3, ΠΑΣΟΚ 3, ΚΚΕ 2, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ 2.

Οι 3 αδιάθετες έδρες δίνονται στα κόμματα με την μεγαλύτερο υπόλοιπο;

• 1 έδρα στον ΣΥΡΙΖΑ
• 1 έδρα στην Πλεύση Ελευθερίας
• 1 έδρα στην ΝΙΚΗ

Στις εκλογές θα γίνει μεγάλη μάχη με τα υπόλοιπα. Το υπόλοιπο της Ελληνικής Λύσης είναι πολύ κοντά στο υπόλοιπο του ΣΥΡΙΖΑ.

Το ΚΚΕ δεν εντάσσεται σε καμία πολιτική ομάδα. Δεν είναι γνωστό αν η ΝΙΚΗ θα ενταχθεί στην ομάδα ID ή θα παραμείνει ανεξάρτητη. Η ένταξη της στην ομάδα ECR θεωρείται μάλλον απίθανη. Η Πλεύση Ελευθερίας δεν είναι σίγουρο ότι θα ενταχθεί στην Αριστερά ή θα παραμείνει ανεξάρτητη.

Λαμβάνοντας υπόψη όλους τους ενδοιασμούς σε σχέση με την σύνθεση των πολιτικών ομάδων, μπορούμε να πούμε ότι το προσεχές ευρωκοινοβούλιο θα έχει ενισχυμένη την Ευρωσκεπτικιστική του ομάδα που θα έχει 8% περισσότερους Ευρωβουλευτές.

Οι ηττημένοι θα είναι οι φιλελεύθεροι. Από τρίτη δύναμη θα είναι τέταρτη και υπάρχουν πιθανότητες να είναι πέμπτη δύναμη. Απώλειες παρατηρούμε και στους οικολόγους.

Για να δημιουργηθεί πλειοψηφία θα χρειαστούν οι Σοσιαλιστές, οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Φιλελεύθεροι.

Οι Χριστιανοδημοκράτες θα είναι η πρώτη δύναμη και η απόσταση τους από τους Σοσιαλιστές θα αυξηθεί. Αυτό σημαίνει ότι την προεδρία της Επιτροπής θα την έχει μάλλον το ΕΛΚ και την προεδρία του Συμβουλίου μάλλον Σοσιαλιστής. Οι φιλελεύθεροι ίσως μοιραστούν την προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου με τους Χριστιανοδημοκράτες. Οι Επίτροποι θα ανήκουν στους Χριστιανοδημοκράτες, στους Σοσιαλιστές και στους Φιλελεύθερους. Ενδιαφέρον θα έχει ο Ιταλός επίτροπος,

Κατά πόσα πιθανότητα στο Ουκρανικό ζήτημα δεν προβλέπεται καμία αλλαγή με τις πιθανότητες να ενισχυθεί η προ-ουκρανική πτέρυγα δεδομένου ότι ένα μέρος του ECR (το κόμμα FdI της πρωθυπουργού Μπελόνι) την υποστηρίζει. 

Επιμέλεια γραφημάτων: Κωνσταντίνος Χολίδης

*Ο Αντώνης Παπακώστας είναι διδάκτωρ Πληροφορικής από το Πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie του Παρισιού. Από το 2000 έως το 2008 ήταν υπεύθυνος και για το Ευρωβαρόμετρο.

TO BHMA