Δευτέρα, 15 Μαρτίου, 2021
Της Κατερίνας Πλουμιδάκη
Ο Π.Μπεχράκης, ο Γ.Μπεχράκης και η σύζυγος του Μαργκώ Μπεχράκη παρακολουθούν το μαθητικό συνέδριο στα Τρίκαλα.
Σήμερα είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του European Network for Smoking and Tobacco Prevention, ιδρυτής και διευθυντής του «George D. Behrakis Research Lab» της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και Ερευνητής στο Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.
Σε θέματα ελέγχου του καπνίσματος ο κ. Π. Μπεχράκης θεωρείται ειδικός σε παγκόσμιο επίπεδο και εκπροσωπεί την Ελλάδα σε σχετικές με το κάπνισμα δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Ο κ. Γιώργος Μπεχράκης, είναι διεθνούς φήμης επιχειρηματίας και ερευνητής στον χώρο της φαρμακευτικής όπου έχει διακριθεί για τη δημιουργία πρωτότυπων φαρμακευτικών σκευασμάτων. Μέλος πολλών Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων και ιδρυτής του Behrakis Foundation έχει επιδείξει εξαιρετικά πλούσιο φιλανθρωπικό έργο τόσο στην Αμερική όσο και στην Ελλάδα υποστηρίζοντας με υποτροφίες νέους Ελληνες ιατρούς.
Ο Καθηγητής Παναγιώτης Μπεχράκης.
Από δεκαετίας, η συνεχής χρηματοδότησή του οδήγησε στην ίδρυση του George D. Behrakis Research Lab της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος που δραστηριοποιούνται στην πρόληψη του καπνίσματος στους νέους στην Ελλάδα.
Για το φιλανθρωπικό του έργο στην Ελλάδα ο κ. Γεώργιος Μπεχράκης έχει βραβευθεί από την Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας, έχει ανακηρυχθεί Επίτιμος Διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόσφατα μάλιστα τα Ελληνικά Ταχυδρομεία εξέδωσαν και γραμματόσημο προς τιμήν του.
«Εθνικός Κήρυκας»: Μαζί με τον ξάδερφό σας, Γιώργο Μπεχράκη, πετύχατε να μειωθεί δραστικά το κάπνισμα στην Ελλάδα. Ηρθε η ώρα να μπει ένα τέλος στην πιο άσχημη συνήθεια των Ελλήνων;
Παναγιώτης Μπεχράκης: Ας ξεκινήσουμε διευκρινίζοντας ότι το κάπνισμα δεν είναι ούτε συνήθεια ούτε επιλογή. Η νικοτίνη είναι η 3η πιο εξαρτησιογόνος ουσία μετά την ηρωίνη και την κοκαΐνη, ο δε Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί το κάπνισμα ως σκληρή εξάρτηση και το έχει κατατάξει στα νοσήματα. Το τέλος του καπνίσματος, στην Ελλάδα, έχει ήδη δρομολογηθεί με επιτυχία και αυτό αποδεικνύεται από τα πρόσφατα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, που καταγράφουν μείωση των ενηλίκων καθημερινών καπνιστών κατά 24,5% και κατά 52,4% στις ηλικίες 16-24 ετών την τελευταία δεκαετία.
Το διάστημα αυτό παρακολουθούμε με σχετικές έρευνες, όχι μόνο την αλλαγή της κατανάλωσης καπνικών προϊόντων αλλά και την άποψη της κοινωνίας που σταδιακά, πλέον, απορρίπτει το κάπνισμα και το αφήνει στο παρελθόν. Αυτός ήταν και ο στόχος μας. Σχεδιάσαμε και εφαρμόσαμε με αποφασιστικότητα και στρατηγική ένα μακρόπνοο πρόγραμμα που στηρίχτηκε σε επιστημονικό περιεχόμενο, με την επιμέλεια του Ερευνητικού Εργαστηρίου George D. Behrakis της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Harvard, το Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών και του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας που επίσης ιδρύθηκε από τον Γιώργο Μπεχράκη στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος. Το σύνολο των δράσεων που προαναφέρθηκαν υλοποιούνται υπό την πλήρη οικονομική υποστήριξη του Behrakis Foundation της Βοστώνης.
«Ε.Κ.»: Τι σας έκανε να πρωτοστατείτε στη μάχη κατά του καπνίσματος, να αναλάβετε επικεφαλής της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τον έλεγχο και την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου;
Π. Μπεχράκης: Ως Πνευμονολόγος βρίσκομαι συχνά στη δύσκολη θέση να ανακοινώνω σε ασθενείς και στους συγγενείς τους ότι νοσούν από καρκίνο του πνεύμονα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Λόγω καθημερινής άσκησης της κλινικής πνευμονολογίας, για περισσότερο από σαράντα χρόνια, είναι φυσικό να έχω ασχοληθεί με ιδιαίτερη έμφαση και επιμονή, με το κάπνισμα, που αποδεδειγμένα είναι ο αιτιολογικός παράγοντας πολλών και σοβαρών αναπνευστικών προβλημάτων.
Επιπλέον, σε προσωπικό επίπεδο , δεν μπορώ να παραβλέψω ότι από παιδί είχα ανάλογα βιώματα με την απώλεια συγγενικών προσώπων, γεγονός το οποίο είμαι βέβαιος ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο.
«Ε.Κ»: Η εφαρμογή του νόμου αυτού τι άλλα οφέλη έχει εκτός από την υγεία;
Π. Μπεχράκης: Η εφαρμογή του νόμου, δημιουργεί διαφορετική εικόνα στην κοινωνία για το κάπνισμα, το αποσυνδέει από την εργασία, τη διασκέδαση και άλλες καθημερινές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται σε κλειστούς χώρους. Ετσι οι χώροι εστίασης και διασκέδασης παύουν πλέον να λειτουργούν ως χώροι παραγωγής νέων καπνιστών και προώθησης καπνικών προϊόντων.
Το κάπνισμα, ως σκληρή εξάρτηση, επιφέρει μεγάλο κόστος στις κοινωνίες που εκφράζεται με την απώλεια ζωής 8 εκατομμυρίων ανθρώπων ετησίως σε όλο τον κόσμο, καθώς και με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις σε ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο.
Ιδιαίτερη είναι η συμβολή του νόμου στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συγκεκριμένα, προστατεύονται τα δικαιώματα των εργαζομένων, των παιδιών, των ανθρώπων με προβλήματα υγείας και των μη καπνιστών γενικότερα, καθώς ο νόμος, εξασφαλίζει καθαρό περιβάλλον σε χώρους εργασίας, εστίασης και διασκέδασης, χωρίς κανένα αποκλεισμό.
«Ε.Κ.»: Τι άλλαξε τώρα και εφαρμόζεται ο νόμος;
Π. Μπεχράκης: Αλλαξε ριζικά η νοοτροπία και η αντίληψη του κόσμου για το κάπνισμα. Σε επανειλημμένες δημοσκοπικές έρευνες, στο παρελθόν, διαπιστώναμε ότι ο νόμος μπορούσε να είχε εφαρμοστεί και νωρίτερα, χρειάστηκε όμως η στρατηγική και η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη η οποία κάλυψε το κενό της πολιτικής βούλησης που εμπόδιζε την εφαρμογή του.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο νόμος εφαρμόστηκε με αξιοσημείωτη επιτυχία, προς έκπληξη πολλών πλην ημών που είχαμε τις ενδείξεις και γνωρίζαμε ότι οι Ελληνες, ήδη, επιζητούσαν την εφαρμογή αυτή.
«Ε.Κ.»: Τι γίνεται με τους καταστηματάρχες που παραβιάζουν το νόμο;
Π. Μπεχράκης: Οι καταστηματάρχες είναι ευτυχείς όταν οι πελάτες τους είναι ευτυχείς. Στην αρχή αυτή στηριχτήκαμε για την εφαρμογή του νόμου. Με τα στοιχεία που δείχνουν ότι το ποσοστό των καπνιστών ολοένα και μειώνεται, με τους μισούς, περίπου, καπνιστές να δηλώνουν ότι επιθυμούν την εφαρμογή του νόμου, οι καταστηματάρχες αναγνωρίζουν ότι η τήρησή του μόνο όφελος μπορεί να τους αποφέρει. Για τον λόγο αυτό και οι ποινές που χρειάστηκε να επιβληθούν, στην αρχή, ήταν ελάχιστες.
«Ε.Κ.»: Τι γίνεται με τους γιατρούς που καπνίζουν;
Γραμματόσημo ΕΛΤΑ & εκπαιδευτικό υλικό της πρωτοβουλίας SMOKEFREEGREECE.
Π. Μπεχράκης: Το ποσοστό των καπνιστών ιατρών, παλαιότερα, ήταν αντίστοιχο με εκείνο των μη-ιατρών. Σήμερα διαπιστώνεται σταδιακή μείωση, οπωσδήποτε όμως πρόβλημα εξακολουθεί να υπάρχει.
Η εξήγηση είναι σαφής: Χρονικά οι ιατροί, πρώτα έγιναν καπνιστές και στη συνέχεια απέκτησαν την ιδιότητα του ιατρού. Η γνώση που λαμβάνει κάποιος καθώς μελετάει και εκπαιδεύεται στην ιατρική, δεν είναι πάντα ικανή να αποκρούσει τη σκληρή εξάρτηση, που ξεκινάει από μικρή ηλικία και έχει νευρο-βιολογική βάση.
Είναι όμως απαράδεκτο και αποτελεί δεοντολογικό παράπτωμα, όταν ένας ιατρός καπνίζει μπροστά σε ασθενή του ή σε χώρο όπου ασκείται ιατρική.
«Ε.Κ.»: Είναι το κάπνισμα η μεγαλύτερη επιδημία; Πόσοι είναι οι παγκόσμιοι ετήσιοι θάνατοι από το κάπνισμα, και πόσοι από το παθητικό κάπνισμα;
Π. Μπεχράκης: Το κάπνισμα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, είναι πράγματι η μεγαλύτερη επιδημία όλων των εποχών.
Αριθμεί περίπου 1,1 δισ. καπνιστές σε όλο τον κόσμο και προκαλεί 8 εκατομμύρια θανάτους ετησίως.
Συγκριτικά η νόσος Covid-19, που κυριαρχεί στη ζωή και την καθημερινότητα όλης της υφηλίου τον τελευταίο χρόνο, αριθμεί αντίστοιχα 114 εκατομμύρια κρούσματα και 2,5 εκατομμύρια θανάτους έως τώρα.
Χωρίς αμφιβολία, οι απώλειες από τον νέο κορωνοϊό είναι τεράστιες και είναι υποχρέωση της επιστημονικής και πολιτικής κοινότητας, αλλά και ημών των ιδίων, να τις αποτρέψουμε στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό.
Δεν μπορούμε όμως να βάλουμε στην άκρη έναν άλλον «αόρατο» δολοφόνο, όπως είναι το παθητικό κάπνισμα που σύμφωνα με τον ΠΟΥ στερεί τη ζωή 1,2 εκατομμυρίων μη-καπνιστών, εκ των οποίων τα 65.000 είναι παιδιά!
Είναι ένα τραγικός απολογισμός, μια μορφή βίας παγκόσμιας εμβέλειας.
Θα ήθελα όμως να αναφέρουμε και τη σημαντική διασύνδεση των δύο, καθώς τα επιστημονικά δεδομένα ανάγουν πλέον το κάπνισμα σαν ένα πολύ σημαντικό παράγοντα διασποράς, επιδείνωσης και δυσμενούς έκβασης της νόσου Covid-19.
«Ε.Κ.»: Εχετε καπνίσει ποτέ;
Γραμματόσημο ΕΛΤΑ & εκπαιδευτικό υλικό της πρωτοβουλίας SMOKEFREEGREECE.
Π. Μπεχράκης: Ναι, έχω υπάρξει καπνιστής και το έκοψα στα πρώτα χρόνια της ιατρικής μου ζωής προετοιμαζόμενος για τον ερχομό της πρώτης μου κόρης, οπότε και συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούσα να καπνίζω τόσο ως γιατρός όσο και ως πατέρας.
«Ε.Κ.»: Μία από τις αιτίες της οικονομικής κρίσης είναι και το κόστος του καπνίσματος που σχετίζεται με πολύ υψηλά επίπεδα στο κόστος περίθαλψης;
Π. Μπεχράκης: Ναι, αναμφισβήτητα. Το κάπνισμα και κυρίως οι επιπτώσεις του στην υγεία μιας κοινότητας, επιβαρύνουν εξαιρετικά το σύστημα υγείας, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης.
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή για το 2006, το κόστος του καπνίσματος ανέρχεται σε 1% του ΑΕΠ ετησίως δηλαδή 2,1 δισ. περίπου.
Θα ήθελα όμως να επισημάνω σε αυτό το σημείο, ότι παρά το γεγονός ότι συνήθως το κάπνισμα αυξάνεται σε περιόδους οικονομικής κρίσης, στην Ελλάδα πετύχαμε ακριβώς το αντίθετο, όπως φαίνεται και στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που αναφέραμε προηγουμένως και δείχνουν τη μεγάλη μείωση από το 2009.
«Ε.Κ.»: Ποια είναι η σχέση του καπνίσματος με το τεράστιο περιβαλλοντικό πρόβλημα του 21ου αιώνα;
Π. Μπεχράκης: Για να σας εξηγήσω το επίπεδο ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλεί ένα τσιγάρο μέσα σε έναν κλειστό χώρο, στον οποίο ενδεχομένως να βρίσκονται και άλλα άτομα εκτός από τον καπνιστή, αρκεί να σας αναφέρω ότι είναι μεγαλύτερο από αυτό που καταγράφεται σε μια έξαρση αστικής περιβαλλοντικής ρύπανσης.
Το πρόβλημα όμως δεν περιορίζεται μόνο στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Τα αποτσίγαρα που απορρίπτονται στο περιβάλλον και μολύνουν το έδαφος και τους υδάτινους πόρους, περιέχουν τοξικές ουσίες και βαρέα μέταλλα τα οποία περνούν στη διατροφική αλυσίδα μέσω του νερού και του εδάφους.
Οι ποσότητες των αποτσίγαρων που απορρίπτονται στο περιβάλλον υπολογίζονται σε 770.000 τόνους και υπερβαίνουν εκείνες του πλαστικού.
Και φυσικά, δεν μπορούμε να μην υπολογίσουμε την ευρύτερη βιομηχανική ρύπανση των εργοστασίων παραγωγής καπνικών προϊόντων.
«Ε.Κ.»: Εχετε πάρει πολυάριθμα βραβεία. Τι ακριβώς;
Π. Μπεχράκης: Επειτα από πολλά χρόνια σε αυτή την προσπάθεια, η μεγαλύτερη ηθική επιβράβευση είναι για εμένα η κοινωνική αναγνώριση και η αλλαγή που πλέον αποτυπώνεται αναμφισβήτητα στην κοινωνία.
Το «βραβείο» αυτό το μοιράζομαι με τον Γιώργο Μπεχράκη, χωρίς την έμπνευση και τη βοήθεια του οποίου δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε τώρα για αυτά τα αποτελέσματα.
Το ενδιαφέρον και η αγάπη που τρέφει για τον τόπο του και ειδικά για τη νέα γενιά έδωσε πραγματική υπόσταση και συνέχεια στο όραμα το οποίο έχω τη χαρά να μοιραζόμαστε.
«Ε.Κ.»: Το άγχος είναι μια δημιουργική διεργασία, το παθολογικό άγχος είναι αυτό που παράγει τα προβλήματα;
Π. Μπεχράκης: Το άγχος, ειδικά στην εφηβική ηλικία είναι μια φυσιολογική λειτουργία. Πρέπει όμως να τονίσω ότι η διασύνδεσή του με το κάπνισμα, είναι ένα τέχνασμα για την προώθηση των προϊόντων που σχετίζονται με αυτό.
Οπως όλες οι εξαρτήσεις, το μοναδικό άγχος που επιλύει η χρήση κάθε εξαρτησιογόνου ουσίας είναι αυτό που προκαλεί η ίδια η έλλειψή της.
«Ε.Κ.»: Η ελπίδα του εμβολίου δεν είναι ευχή ή προσδοκία, αλλά πραγματικότητα, σε εξέλιξη. Πώς θα μας γυρίσει στην παλιά μας ζωή;
Π. Μπεχράκης: Τα εμβόλια είναι το κυριότερο και πιο ουσιαστικό όπλο της προληπτικής ιατρικής του 21ου αιώνα.
Νοσήματα όπως ο τέτανος, η διφθερίτιδα, η πολιομυελίτιδα και πολλά άλλα που στοίχιζαν τη ζωή των ασθενών για πολλούς αιώνες, είναι πλέον παρελθόν λόγω της ανάπτυξης των εμβολίων.
Το αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι πλέον είναι ζήτημα χρόνου να εμβολιαστεί ένα μεγάλο ποσοστό συμπολιτών μας ενάντια στη νέα νόσο Covid-19, προκειμένου η καθημερινότητά μας να επανέλθει στην κανονικότητά της.
Ο επιστημονικός σχεδιασμός, η παιδεία με θετική προσέγγιση και η συνεχής οικονομική στήριξη του Behrakis Foundation συνθέτουν τη συνταγή της επιτυχίας για τη μείωση του καπνίσματος στην Ελλάδα.
Ο κ. Π. Μπεχράκης θεωρεί ότι είναι σημαντικό στη ζωή να ανακαλύπτεις τον εαυτό σου και ύστερα να τον αφήνεις να ανθήσει.
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου