Μετά την απομάκρυνση του μνημείου των
Αλβανών στο Πρέσεβο
Του Σταυρου Tζιμα
Με μια αστραπιαία ενέργεια, στην οποία πήραν μέρος 200 πάνοπλοι αστυνομικοί, οι σερβικές αρχές απομάκρυναν από το κέντρο της πόλης του Πρέσεβο τη στήλη που είχαν τοποθετήσει οι Αλβανοί στη μνήμη των μελών της παραστρατιωτικής οργάνωσης «Απελευθερωτικός Στρατός Πρέσεβο Μπουγιάνοβατς Μεντβέντια» (UCPMB), που είχαν σκοτωθεί σε συγκρούσεις με τη σερβική αστυνομία στο διάστημα 2000-2001.
Το Βελιγράδι έκανε επίδειξη ισχύος, επεμβαίνοντας δυναμικά, πλην όμως μετέφερε τη διένεξη με το αλβανικό στοιχείο της νότιας Σερβίας εκτός της κοιλάδας του Πρέσεβο. Στο Κόσοβο, Αλβανοί εθνικιστές, για αντεκδίκηση, επιδόθηκαν σε καταστροφές τάφων Σέρβων και επιχείρησαν να πυρπολήσουν ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες και μοναστήρια, δίνοντας στην αντιπαράθεση διαστάσεις ενός ιδιότυπου «πολέμου των νεκρών».
Η κυβέρνηση της Πρίστινας προειδοποίησε ότι η απομάκρυνση του μνημείου θέτει σοβαρά σε κίνδυνο τη διαδικασία διαλόγου για την εξομάλυνση των σχέσεων Κοσόβου - Σερβίας, ενώ ο πρωθυπουργός Σαλί Μπερίσα άρπαξε την ευκαιρία να προβάλει τον μεγαλοϊδεατισμό του, εγείροντας ζήτημα ενοποίησης του αλβανικού έθνους. Την ανησυχία τους εξέφρασαν ο ΟΑΣΕ και οι πρεσβείες της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ, επισημαίνοντας με ανακοινώσεις τους ότι και οι δύο πλευρές θα πρέπει να αποφεύγουν μονομερείς ενέργειες που μπορούν να βλάψουν τη σταθερότητα στην περιοχή.
Η σερβική απάντηση, διά του πρωθυπουργού Ντάτσιτς, ήταν και αυτή σε αυστηρό τόνο. «Η αστυνομία έπραξε το καθήκον της εφαρμόζοντας τους νόμους του κράτους».
Η δραστήρια παρέμβαση του διεθνούς παράγοντα αποσόβησε προσωρινά την κλιμάκωση της έντασης και τη μεταφορά της στο Κόσοβο, όπου ΗΠΑ και Ε.Ε. προσπαθούν να φέρουν κοντά, μέσω του εν εξελίξει διαλόγου στις Βρυξέλλες, τις δύο πλευρές. Πλην όμως το επεισόδιο με το μνημείο του Πρέσεβο έδειξε ότι η περιοχή παραμένει εθνοτικά ευερέθιστη.
Την προσοχή της δυτικής διπλωματίας δεν διέφυγαν οι δηλώσεις Μπερίσα, που ήταν σε πολύ πιο υψηλούς τόνους και με άρωμα αλυτρωτισμού, σε αντίθεση με τη μετριοπαθή αντίδραση της κυβέρνησης του Κοσόβου. Στις δυτικές πρεσβείες εξελήφθησαν ως «εθνικιστικές κορώνες» του θορυβώδους ηγέτη, εν όψει των εκλογών του Ιουνίου στη χώρα του και ταυτόχρονα μια επίδειξη προθέσεων να καταστήσει εαυτόν αδιαμφισβήτητο ηγέτη των Αλβανών, που φιλοδοξεί να οδηγήσει το έθνος στην εκπλήρωση των δικαίων του, αφαιρώντας το «φωτοστέφανο» του μητροπολιτικού κέντρου από την Πρίστινα.
Μια δήλωση του πρωθυπουργού Χακίμ Θάτσι, σύμφωνα με την οποία η Σερβία με την ένταση στο Πρέσεβο επιδιώκει την ανταλλαγή εδαφών στο Κόσοβο, προκάλεσε την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας, καθώς μια τέτοια εξέλιξη θα ανέτρεπε τις ισορροπίες σε ολόκληρη την «καυτή ζώνη». Ο Θάτσι, που είπε ότι απέρριψε την πρόταση, επικαλέστηκε επί τούτου συζήτηση που είχε με τον Σέρβο πρωθυπουργό Ντάτσιτς, με το Βελιγράδι, πάντως, να μη το διαψεύδει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου