Το πρόσχημα των εκλογών

Τετάρτη, 30 Νοεμβρίου, 2011

Το αγαπημένο κουίζ στα τηλεκαφενεία αυτόν τον καιρό είναι τα στοιχήματα για τον χρόνο των εκλογών. Ολοι έχουν μια «κατάλληλη Κυριακή» για το πότε ενδέχεται να στηθούν οι κάλπες και μερικοί έχουν δυο-τρεις. Στον χορό αυτό μπήκαν και πολιτικοί αρχηγοί ή ελάσσονες πολιτικοί, οι οποίοι ερωτώνται για το μέγα θέμα που ταλανίζει τους πολίτες κι εκείνοι πρόθυμα απαντούν· μερικές φορές ανάλογα και με τη γραμμή του καναλιού, έτσι ώστε να μη χάσουν το τέταρτο δημοσιότητας που εκ του νόμου (του Γουόρχολ) δικαιούνται.

Υπάρχει όμως μια βασική λεπτομέρεια που περνά απαρατήρητη. Το Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ο Καταστατικός Χάρτης της χώρας είναι σαφής. Στο άρθρο 53 αναφέρει: «Οι βουλευτές εκλέγονται για τέσσερα συνεχή έτη που αρχίζουν από την ημέρα των γενικών εκλογών». Δηλαδή ο βασικός νόμος του κράτους θέλει τους εκλεγμένους βουλευτές να εξαντλούν την τετραετία. Γι’ αυτό, ακόμη κι αν μια κυβέρνηση χάσει την εμπιστοσύνη του κοινοβουλευτικού σώματος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν προχωρεί σε άμεση διάλυση της Βουλής. Αντιθέτως, το Σύνταγμα προβλέπει εξαντλητικές διαδικασίες ανάδειξης νέας κυβέρνησης από την ίδια Βουλή με εντολές σχηματισμού κυβέρνησης στο δεύτερο και τρίτο κόμμα. Μόνο «αν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, επιδιώκει τον σχηματισμό κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών» (άρθρο 37).
Αυτό είναι το πνεύμα του Συντάγματος, που διαχρονικά κουρελιάζεται από το εκάστοτε πρώτο κόμμα. Σύμφωνα με το άρθρο 41, «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαλύει τη Βουλή με πρόταση της κυβέρνησης που έχει λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, για ανανέωση της λαϊκής εντολής προκειμένου να αντιμετωπιστεί εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας. Αποκλείεται η διάλυση της νέας Βουλής για το ίδιο θέμα». Μέχρι το 2007 εφευρίσκετο ένας εθνικός λόγος για τις πρόωρες εκλογές. Κάποιος είχε πει ότι «η μεγάλη χρησιμότητα του Κυπριακού ήταν ότι προσέφερε επί δεκαετίες μια “εθνική δικαιολογία” στα κόμματα να κάνουν εκλογές». Το 2007 έπεσε κι αυτό το φύλλο συκής. Η κυβέρνηση του νεότερου Καραμανλή έκανε εκλογές για την οικονομία, η οποία τότε -μετά την πρώτη επιτήρηση- «πήγαινε καλά» κι έπρεπε να συνταχθεί... προϋπολογισμός ευημερίας.
Για τις ερχόμενες εκλογές δεν συζητείται ούτε το πρόσχημα ούτε το φύλλο συκής. Οι υπολογισμοί περί εκλογών γίνονται στα τηλεκαφενεία ανάλογα με τους κομματικούς συσχετισμούς και το γρηγοριανό ημερολόγιο. Η 19η Φεβρουαρίου αποκλείεται διότι είναι της Απόκρεω και οι συνειρμοί για τους πολιτικούς δεν θα είναι κολακευτικοί, η επόμενη Κυριακή είναι της Τυρινής, και πάει λέγοντας.
Το θέμα, φυσικά, δεν είναι ότι θα γίνουν εκλογές. Είναι ότι το πνεύμα και το γράμμα του θεμελιώδους νόμου του ελληνικού κράτους πάει περίπατο. Δεν συζητείται ένα πρόσχημα -βρε αδελφέ!- για να μην κουρελιάζεται έτσι φανερά και αναίσχυντα το Σύνταγμα.
Ομως, όταν σε μια χώρα «Σύνταγμα είναι το δίκιο ή το άδικο κάποιων πολιτικών ή πρωθυπουργών», γιατί να μην είναι κοινός νόμος το «δίκιο» ή το άδικο των συνδικαλιστών;

Από την Καθημερινή, του Πασχου Μανδραβελη